Türk Silahlı Kuvvetlerinin PKK karargahlarının bulunduğu Irak’ın kuzeyindeki Kandil’e kara harekatı yapamamasının en önemli nedenlerinden birisi İran faktörü idi.
Çünkü Kandil dağı Türkiye-Irak ve İran sınırlarının kesiştiği üçgende yer alıyordu.
Türkiye Irak yönünden de sıkıştırdığı zaman alçak teröristler İran’a kaçıyorlardı.
İran ise bu duruma önemli bir tedbir almıyordu.
Ancak Barzani’nin Kuzey Irak’ta “Kürt Devleti” ilan etmeye hazırlanması, PKK ile PYD/YPG’nin Amerika Birleşik Devletleri desteği ile Suriye’nin kuzeyinde Kürt Bölgesi oluşturması İran’ı da Türkiye gibi rahatsız etti.
İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri’nin Türkiye ziyareti İran Devletinin bölgede yaşanan Kürt Devleti oluşumuna duyduğu büyük tepkinin sonucunda oluştu.
Nitekim Bakıri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ile yaptığı önemli toplantılar sonucunda Türkiye ile İran arasında terör ve olası Kürt Devleti konularında, “ortak istihbarat ile ortak siyaset” için işbirliği mutabakatı sağlandı.
İran devlet televizyonuna konuşan Muhammed Bakıri, 3 gün kaldığı Türkiye’den İran’a döndükten sonra Kürdistan bağımsızlık referandumunu ‘özel olarak’ ele aldıklarını vurgulayarak İran Devlet Televizyonuna Kürdistan Devleti oluşumu ile ilgili olarak şunları söyledi:
“Böyle bir şey olursa, bu yeni bir gerilimin başlangıcı olur ve komşu ülkeleri olumsuz etkiler. Bu yüzden iki ülke bunun mümkün olmadığını ve yapılmaması konusunda ısrarcılar” .
Barzani’nin referandumu konusunda Türkiye ile İran arasında sağlanan mutabakata Bağdat yönetiminin de olumlu yaklaşacağı anlaşılıyor ama konu Irak olunca Amerika’nın tavrı da elbette önem kazanıyor.
Çünkü Barzani’nin en büyük destekçisi Amerika’dır.
Suriye konusunda ise Türkiye – İran mutabakatına Rusya’nın olumlu destek vermesi bekleniyor.
Çünkü her iki ülke Rusya gibi Suriye’nin toprak bütünlüğüne önem veriyor ve DEAŞ ile PKK bağlantılı PYD/YPG terör örgütüne Amerika’nın verdiği askeri ve mali destekten hoşnut olmuyorlar.
Amerika’nın İran’a bakış açısı ve yaklaşımı da çok farklı. Amerika bölgede Rusya – İran – Türkiye ve Irak’ın işbirliği içinde olmasını hazmeder mi?Bu 4 önemli bölge ülkesi için Suriye ve Irak’ın toprak bütünlüğü ve parçalanmaması en önemli konuların başında geliyor.
Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) ise Amerika için Ortadoğu’da yeni haritalar, yeni devletler ve yeni devlet yönetimleri hedefi taşıyor.
Türkiye’nin komşuları olan İran – Irak ve Suriye ile ilişkileri konusunda en önemli unsur ise Esad yönetimi ki Rusya – Türkiye ilişkilerinin düzelmesi ve Astana Zirvesi sonrası Suriye’de ateşkes sağlanması sonrası Türkiye’nin Esad’a karşı çok sert tavrında da “yumuşama” ortaya çıktı.
Sonuç olarak İran’ın PKK ile mücadelede Türkiye’ye vereceği destek Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kandil başta olmak üzere Kuzey Irak’ta yapacağı hava ve kara harekatının başarı ile sonuçlanması için çok önemlidir.
