Cumhurbaşkanına verilecek “Padişah” yetkileri Ermeni Anayasasından, yazarı ise Ermeni hukukçu Krikor Odyan..!
AKP’nin hazırladığı ve MHP desteği ile Meclis’te görüşülen Anayasa değişikliğinde Cumhurbaşkanına verilen yetkileri Ermeni Hukukçu Krikor Odyan yazdı.
II. Abdülhamit’in 10 Eylül 1876’da tahta çıkma töreninin (Cülus) ardından, Anayasa hazırlanması için Sadrazam Mithat Paşa’ya O da özel sekreteri hukukçu Ermeni Krikor Odyan’a görev verdi.
Odyan, 1863 yılında yürürlüğe giren Ermeni Anayasasından kopyalayıp alarak 1876’daki Osmanlı Anayasası Kânûn-ı Esâsî’yeyi yazdı.
Osmanlı Anayasası ile Padişah’a tanınan yetkiler, AKP’nin Meclis’te görüşülen teklifinde de aynen yer alıyor.
Tarihi belgelere dayanarak Osmanlı Devletinin ilk Anayasasının yapılışını şöyle özetleyeyim:
Sadrazam Mithat Paşa başkanlığında Cemiyet-i Mahsusa adında bir Encümen
kuruldu. Namık Kemal’in telkinleriyle oluşturulan ilk taslak daha sonra Mithat Paşa’nın özel sekreteri olan hukukçu Krikor Odyan’ın görüşleri doğrultusunda Fransa ve Belçika anayasalarından çevrilen bir metinle değiştirildi. 1876 Osmanlı Anayasası Ermeni hukukçu Krikor Odyan tarafından hazırlanmıştır. Bundan dolayı 1876’daki Osmanlı Anayasası doğrudan 1863’teki Ermeni Ulusal Anayasasına ve oluşturucularının etkisi altında bulunmuştur.
KANUN-İ ESASİ’NİN ÖNEMLİ MADDELERİ
Ermeni Hukukçu Krikor Odyan’ın hazırladığı 119 maddeden oluşan anayasaya göre “Padişahın hakları ve görevleri” ile bugün Meclis’te kavgalar arasında görüşülen “Cumhurbaşkanlığı yetkileri” arasında hiçbir fark olmayan maddeler:
Padişahın kişiliği dokunulmazdı ve yaptıklarından kimseye karşı sorumlu değildi.(Cumhurbaşkanına da ömür boyu bu hak tanınıyor)
Vükela’nın (Bakanların) atanması ve azledilmesi, (Cumhurbaşkanı Bakanları atayacak)
Para bastırılması ve Hazinenin yönetimi (Cumhurbaşkanı devletin bütçe yasasını yapacak)
Şeriat hükümlerinin uygulanmasının sağlanması (Cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesine, Hakimler ve Savcılar Kuruluna atamalar yapacak)
Divani Ali (Yüce Divan) üyelerini atama yetkisi ( Cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesi üyelerinin yarısını, kalan yarıyı da Meclis’te partisi seçecek)
Meclis’i toplamak ya da dağıtmak (Cumhurbaşkanı Meclis’i dağıtırsa kendisi de istifa etmiş olacak)
Meclis’e Temsilci seçimi için gerekli hazırlıkları yapmak (Cumhurbaşkanı partisinin milletvekillerini Genel Başkan olarak seçecek)
Sadrazam, şeyhülislam ve öteki vekiller padişah tarafından atanacak, (Cumhurbaşkanı Yardımcılarını ve bakanları milletvekili olma şartı aranmadan atayacak)
Hükümet, geçici olarak sıkıyönetim ilan etme hakkına sahipti. (Cumhurbaşkanına geçici Olağanüstü Hal (OHAL) ilan etme yetkisi verilecek)
Mebusan Meclisi üyelerinin üçte birini aşmamak koşuluyla, doğrudan padişah tarafından atanırdı. (Cumhurbaşkanı partisinin milletvekillerini belirleyecek. Seçilmesi için % 50 üzeri oy alacağından Partisi de %50 oy alacak)
Bürokrasiyi atama yetkisi, (Cumhurbaşkanı tüm kamu yöneticilerin atayacak)
Kanun yapma yetkisi, ( Cumhurbaşkanı Kanun Hükmünde Kararname çıkaracak ve Bütçe kanununu yapacak)
Yukarıdaki tüm hükümlerin “Padişahın kutsal haklarından olduğu” Ermeni Hukukçu Krikor Odyan’ın yazdığı Kânûn-ı Esasi ile hükme bağlanıyordu.
İşte size 1876 Anayasası ile Meclis’te 2. Tur görüşmeleri ve oylaması yapılarak Referanduma götürülmek istenilen Anayasa maddeleri arasındaki aynılık.
Bakalım AKP ve özellikle MHP Milletvekilleri bu tarihi gerçekler karşısında nasıl tavır alacaklar.
TARİHİ BELGELERE GÖRE KÂNÛN-I ESÂSÎ
Fransızca Loi constitutionelle çevirisi olarak kullanılan Osmanlıca terkiptir. “Temel Kanun” ya da Anayasa anlamındadır. Osmanlı Devleti’nin ilk ve son anayasası 23 Aralık 1876’da ilan edilmiş, 1878’de II. Abdülhamit tarafından askıya alınmış, 24 Temmuz 1908 ihtilali sonucunda yeniden yürürlüğe girmiştir.
Teşkilât-ı Esasîye Kanunu’nun kabul edildiği 20 Ocak 1921 tarihi ile Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın yürürlüğe girdiği 24 Mayıs 1924 tarihi arasında ise çoğu hüküm yürürlükte kalmıştır.
Kaynak: Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Osmanlı tarihi resmi belgeleri.
