7 Haziran Seçim sonuçlarına göre, hiçbir siyasi parti tek başına iktidar olabilmek için gerekli olan 276 sandalye sayısına ulaşamadı. AK Parti 258, CHP 132, MHP ile HDP’ de 80’er Milletvekili çıkardılar. Ancak 4 parti koalisyon kuramadılar. Sonuç Erken Seçim oldu.
Önce AK Parti – HDP açısından 7 Haziran seçim sonuçlarını değerlendirelim.
2002 yılından beri iktidarda olan Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) 13 yıl sonra yüzde 40,98 oy almasına rağmen tek başına iktidar olma şansını kaybetti.
Bu kaybın en önemli nedeni ise HDP’nin % 10 barajı geçerek yüzde 13,1 oy alması oldu. İkinci neden ise küskün AK Partililerin sandık başına gitmemesi olabilir.
Doğu ve Güneydoğu’da oyların neredeyse tamamını alan HDP batı illerinden de oy alınca Meclis’e girme hakkını kazandı.
HDP barajı aşamasa idi aldığı yaklaşık 6 milyon oyun büyük kısma AK Parti’ye gidecek ve tek başına iktidar olmaya devam edebilecekti.
Gelelim oy kullanmayan seçmenlerin durumuna.
56,7 milyon seçmenden 48,3 milyon seçmen oy kullandı. Yaklaşık 8,5 milyon seçmen oy kullanmadı.
MHP’nin 7 Haziran’da 7,6 milyon seçmenden oy aldığı dikkate alınırsa oy kullanmayan 8,5 milyon seçmenin oy vermeleri durumunda siyasi tabloyu etkileyecek çok büyük bir güç olduğu ortaya çıkar.
Şimdi 7 Haziran seçiminde alınan sonuçların Kasım ayında yapılacak erken genel seçimde değişip değişmeyeceğinin analizini yapalım.
Önce AK Partiyi ele alalım. 7 Haziran’da yüzde 40,98 oy ile tek başına iktidar olamaması;
* HDP’nin barajı geçerek Meclis’e girmesinden,
* Yaklaşık 75 milletvekilin 3 dönem kuralı nedeniyle liste dışı kalmasından,
* Cumhurbaşkanlığı sarayından,
* Erdoğan’ın Başkanlık istemesinden,
* 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet dosyalarının Yüce Divan’a göndermeyip AK Partili milletvekilleri tarafından Meclis’te aklanmasından,
* Ahmet Davutoğlu’nun AK Parti tabanında heyecan yaratamamasından kaynaklandı.
7 Haziran’da yüzde 24,9 oy alarak 132 milletvekili çıkaran CHP açısından değerlendirelim.
İşçiye, memura emekliye, fakir fukaraya, işsize, çiftçiye, esnafa, sanatkâra yaptığı vaatler ile 7 Haziran’da başarılı bir seçim kampanyası yaptı ama oylarını beklendiği oranda arttıramadı.
Bunun en önemli nedenini CHP’liler HDP’ye kayan oylar olarak açıkladı.
Ancak Cumhurbaşkanlığı seçiminde MHP ile Ekmeleddin İhsanoğlu’nu ortak aday göstermesi CHP’li seçmenler tarafından olumlu bulunmadı. Oy kullanmayan küskünler içinde işte bu CHP’liler bayağı fazla sayıda oldu.
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) 7 Haziran’da 2011’e göre oylarını %3,28 artırarak %16,2 ile 80 milletvekili kazandı.
Her ne kadar Genel Merkez yüzde 20’e ulaşacak bir oy oranı beklese de Devlet Bahçeli’nin ve Genel Merkez’in çabasına MHP teşkilatları yeterli desteği veremediler.
Seçimlere ilk kez katılan Halkların Demokratik Partisi (HDP) %10 seçim barajını geçerek, aldığı %13,1 oy oranı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 80 milletvekili ile temsil edilmeye hak kazandı.
HDP’nin Meclis’e girmesi AK Parti’nin tek başına iktidarda kalamamasına neden oldu.
Ancak Doğu ve Güneydoğu’da aldığı oylar gerek AK Parti gerekse diğer partiler tarafından eleştirildi.
Bu eleştirilerin kaynağı 20 bin sandıkta oy kullanma oranın yüzde 100 olması ve HDP’ye atılması. İşte bu durumu Kasım’da yapılacak erken genel seçimde ortadan kaldırmak isteyen AK Parti,” taşımalı seçmen” sistemi istiyor.
4 Parti açıdan bu değerlendirmeyi yaptıktan sonra şu sonuca ulaşabiliriz:
1. Ak Parti 3 dönem kuralını dolduran ağır toplarını tekrar aktif hale getirebilir,
2. Doğu ve Güneydoğu’da taşımalı seçmen ile oy oranını arttırabilir,
3. Dövizdeki artış ve terörün hortlaması AK Parti’ye oy kaybettirebilir de kazandırabilir de. Çünkü AK Parti şimdiden “Başkan seçseydiniz bu kaos olmazdı” diye tavrını belli etmeye başladı. Yarın mitinglerde, “ 13 yıldır patlamayan döviz patladı, Terör hortladı. Yüzde 60 blok oy denen muhalefet koalisyon kuramadı. Bu kaostan çıkış AK Parti’nin tek başına iktidarı ile olur” diye konuşacaktı.
4. CHP ise her türlü Koalisyon için çaba gösterdiğini ancak AK Parti ve MHP’nin Türkiye’yi kaosa sokma uğruna koalisyondan kaçarak Türkiye’yi erken genel seçime götürdüklerini anlatacak, HDP’ye giden oyları ile küskünleri CHP’ye oy vermeye çağıracak.
5. MHP teröre dayalı seçim propagandası ile seçmenin karşısına çıkacak AK Parti ile CHP koalisyonunun kurulmaması ile terörün arttığını vurgulayacak. MHP’nin en büyük silahı ile Şehitler ile Türk halkının yüreğine düşen ateş olacak.
6. HDP demokratik Özerklik ile çıktığı meydanlarda Selahattin Demirtaş’ın sempatik açıklamaları ile aldığı yüzde 13,1 oya ulaşır mı bilinmez ama aldığı emanet oyları teröre karşı pasif kalması nedeniyle kaybedeceği aşikâr.
Sonuç olarak söyleyebiliriz ki erken genel seçimde 4 parti yine Meclis’e girer, yine koalisyon tablosu çıkar.
